Het Koor en Barokorkest van de Nederlandse Bachvereniging brengen onder leiding van Roger Norrington Auferstehung und Himmelfahrt Jesu van de Bachzoon Carl Philipp Emanuel. Dit werk is in meerdere opzichten van muziekhistorisch belang. Het werk geschreven rond 1777, in een eigenzinnige stijl die niet meer bij de barok en nog niet bij de klassieke tijd behoort. Roger Norrington heeft vooral bekendheid verworven als voorvechter van de authentieke muziekuitvoeringspraktijk.
data
di 21 juni 1988
wo 22 juni 1988
do 23 juni 1988
vr 24 juni 1988
informatie
-
(inclusief een pauze)
Van de vele grote vocale werken, die Carl Philipp Emanuel Bach in zijn Hamburgse periode schreef, zijn er maar weinig tijdens zijn leven in druk verschenen. Het meeste werd voor eenmalig gebruik in korte tijd geschreven en kon volgens de componist de toets der kritiek op langere duur niet doorstaan.
Met Die Auferstehung und Himmelfahrt Jesu (1777-78) was Carl Philipp bij uitzondering wèl tevreden. Hij schreef aan zijn uitgever Breitkopf in 1787, kort voor zijn dood: 'Zonder mijzelf nu direct op de borst te willen slaan stel ik vast dat dit één van mijn beste werken is, en jonge componisten kunnen er nog iets van opsteken'. Ook zijn eerste biograaf Bitter was bijzonder van dit oratorium onder de indruk: 'Een beter werk dan dit heeft Bach niet geschreven'.
Die Auferstehung und Himmelfahrt Jesu sluit aan bij de nieuwste ontwikkelingen van die tijd. Het oratorium uit de eerste helft van de achttiende eeuw was veelal gebaseerd op een oudtestamentisch gegeven, smakelijk opgediend als een soort concertante opera met een groot koor aandeel Händel maakte in Engeland school met dit soort werken.
Maar juist zijn buitenbeentje Messiah, eerder een emotionele reportage dan een pakkende intrige met een gestroomlijnde plot, vond in de tweede helft van de achttiende eeuw in Duitsland navolging. In de periode van Sturm und Drang en Empfindsamkeit werd het creëren van een maximum aan betrokkenheid van de luisteraar hoofddoel. En stoffige historische gegevens werden daarvoor minder geschikt geacht dan het leven en lijden van Christus. Het accent verschoof tegelijkertijd van een clichématige muzikale tekstuitbeelding zoals in de barok gebruikelijk was, naar het zo vindingrijk mogelijk weergeven van persoonlijke emoties. Hoogtepunt in Die Auferstehung und Himmelfahrt Jesu is in dat opzicht de basaria 'Ihr Thore Gottes, öffnet euch', vlak voor het indrukwekkende slotkoor.
Zelter, die het zoals vele tijdgenoten de tekst van Ramier eveneens toonzette, liet uitgerekend deze aria weg. Op de vraag waarom antwoordde hij: 'Bach heeft die al op zo'n kolossale en goddelijke manier op muziek gezet, dat iedere componist na hem het onderspit wel móet delven'.