Een mooie mythologische legende, die al eeuwenlang in de overlevering van het Chinese volk bestaat. De Witte Slang (Bai Su-Zen), een geest, was verliefd geworden op Lohan Guiji en werd daarom door de almachtige Boeddha gevangen genomen. In haar kerker begon ze haar kracht en vaardigheden te ontwikkelen en hoe langer ze oefende des te groter werd haar haat tegen de gevoelloosheid van de hemelse wetten. Uiteindelijk bevrijdde ze zich van de ketenen, vluchtte en kwam in de wereld van de mensen. Daar lukte het haar om met behulp van de groene slang, te trouwen met de naar aardse wereld verbannen Xu Xian (niemand anders dan Lohan Guiji). Maar op bevel kwam van Boeddha kwam ook de priester Fa Hai naar de wereld, om het beiden te vervolgen en kwaad aan te richten. Hij ging zelfs zover, dat hij het echtpaar uit elkaar dreef door Xu Xian door middel van bedrog naar de Tempel van de Gouden Berg te laten gaan. Om haar pure liefde te verdedigen stelde de Witte Slang zich teweer tegen de wandaden van Fa Hai, waarbij ze haar bovennatuurlijke eigenschappen gebruikte, zelfs water aanvoerde om de Gouden Berg te laten overstromen en de strijd tegen de vijandelijke en boze Goden op zich nam.
data
di 11 juni 1985
wo 12 juni 1985
informatie
-
(inclusief een pauze)
De Chinese opera heeft met zijn Westerse naamgenoot weinig raakvlakken. Wat de Chinezen onder opera verstaan is een afwisselende verzameling van vrijwel alles wat er op theatergebied mogelijk is. Zang, dialoog, muziek, maar ook dans en acrobatiek en veel pantomime. Een caleidoscoop aan expressiemogelijkheden, waarbinnen vooral de theatrale schoonheid van de traditionele kostuums en de fraai beschilderde gezichten, als ook de spectaculaire acrobatiek opvallen.
De hele opvoering is een nauwkeurige en gestileerde presentatie van handelingen en emoties. De kleuren van de kostuums en de geschminkte gezichten, de gebaren en bewegingen van de acteurs, de melodieën van het orkest, de attributen en toneelrekwisieten; alles draagt een vaststaande betekenis.
Decorstukken en attributen worden spaarzaam gebruikt in het Chinese muziektheater. Alle aandacht concentreert zich op de acteurs. Via mimiek, het licht optillen van het gewaad of het opheffen van een ellenboog, stappen de acteurs over denkbeeldige drempels en beklimmen zij trappen. Zij stijgen te paard door een zweep (in de kleur van het paard) te dragen en één been te heffen. Een ruimte overbruggen gebeurt door in grote cirkels te lopen op het toneel. Zeer kleine details als het wapperen met een mouw of het draaien van een hand herbergen een grote emotionele lading. Er zijn handbewegingen die hulpeloosheid uitbeelden, die vechtlust verbeelden, teleurstelling, spijt en besluitvaardigheid. De nuancering in expressie is talrijk: er zijn tenminste twintig manieren van lachen, vijftig onderscheiden bewegingen van de mouwen en verder nog
allerlei manieren van voortbewegen, zitten en opstaan.
De beheersing geeft aan het gestileerde acteren een grote aantrekkelijkheid. De acteurs trainen jarenlang om dit hoge niveau te bereiken. De uitvoering van elk gebaar, elke beweging verlangt een enorme concentratie. Naast de juiste emotionele lading, telt ook de esthetische uitvoering en of de handeling binnen het muzikale ritme wordt gemaakt.
De Chinese opera kent min of meer vastomlijnde typen. Er zijn vier hoofd
categorieën: de mannelijke (sheng) en de vrouwelijke (dan) rollen, de avontuurlijke rollen van helden en bandieten en de clowns (chou). De sheng kennen ook weer een onderverdeling. Er zijn oude baard dragende mannen, lao sheng, en jonge mannen, xiao sheng, militaire sheng en intellectuele wen sheng. De vrouwen kennen een soortgelijke onderverdeling.
Karakter en sociale status van de toneeltypen zijn voor een ingewijd publiek op verschillende manieren herkenbaar. De generaal op oorlogspad loopt trots rechtop met grote woeste stappen rond, terwijl de elegante dame met kleine bevallige stapjes over het toneeloppervlak glijdt. Maar ook de manier van gezichtsbeschildering geeft aan met wie men te doen heeft. Rechtschapen karakters worden getypeerd door een zeer eenvoudige beschildering - boeven, rovers en geweldenaars zijn woest en bont beschilderd. De verschillende kleuren duiden op morele eigenschappen. En dan zijn de kleuren van de kostuums nog een laatste waardevolle informatiebron. De keizerlijke familie draagt gele zijde, de hoge adel rode, blauw is er voor vriendelijke en beschaafde personen, wit voor jongere en zwart voor oudere figuren. Ambtenaren herkent men aan waaiervormige vleugels op de hoofdversiering.
De karakters staan vast en zijn herkenbaar. Toch wordt het gehalte van de voorstelling mede bepaald door de persoonlijke invulling van de acteurs. Het tempo waarin bewegingen en gebaren worden uitgevoerd maar ook het timbre van de stem bieden de acteur ruimte voor een eigen vertolking. Dat dit mogelijk is en ook wordt gewaardeerd blijkt uit de vele operasterren die China kent. Voor hen betekenen de vaste gestileerde vormen geen starheid maar rijkdom aan expressie!