Ga naar de hoofdcontent

ROHTKO

Łukasz Twarkowski, Anka Herbut, Dailes Theatre Latvia

Copyright informatie:Arturs Pavlovs

Een van de grootste schandalen in de kunstwereld staat aan de basis van de voorstelling van Łukasz Twarkowski. In 2004 kocht een echtpaar een schilderij van Rothko bij kunsthandel Knoedler voor een bedrag van 8,3 miljoen dollar. Jaren later blijkt het niet van Rothko zelf te zijn, maar van een Chinese wiskundeleraar uit Queens. Kan een vervalst schilderij echte gevoelens opwekken? Wat is echte kunst en wat is het waard? Anders gezegd: hoe verhoudt de ROHTKO met HT uit de titel zich tot een echte Rothko met TH?


Lees hier het interview met regisseur Lukasz Twarkowski


In een kleine vier uur vol dampende beats en videoprojecties, gaat Twarkowski (in 2023 op het Holland Festival met Respublika) op zoek naar antwoorden, geïnspireerd door het boek Shanzai: Deconstruction in Chinese van filosoof Byung-Chul Han over de waarde van echt en namaak. De voorstelling komt tot stand met zijn hechte creatieve team van Dailes Theatre en acteurs uit Letland, Polen en China.


'I believe that theatre is the kind of art that has the possibility of finding a way of communication completely beyond language.'

– Łukasz Twarkowski


Bij deze voorstelling organiseren we een rondleiding voor Jonge Begunstigers. Sluit je aan en kom alle ins en outs te weten over de voorstellingen en de kunstenaars!


De legendarische kunsthandel Knoedler in New York sloot in 2011 na een van de grootste schandalen in de kunstwereld. Over een periode van vijftien jaar werden daar meer dan 30 vervalste schilderijen verkocht, waaronder van Mark Rothko, Jackson Pollock en Robert Motherwell. 


Han beschrijft in zijn boek de filosofie van 'shanzai' - vrij vertaald naar 'nep' - waarbij een origineel product niet als vaststaand gezien wordt, maar juist de bedoeling heeft om door de tijd heen te transformeren. Terwijl het westen dit concept vaak simpelweg als piraterij bestempelt, gaat het in de Chinese context juist om een creatieve en voortdurende herinterpretatie van het oorspronkelijke idee. 


ROHTKO spint zich af in het schemergebied van feit en fictie, echt en nep, en verkent shanzhai op een diepere manier. De voorstelling gaat verder dan filosofische reflectie; door middel van parallelle verhaallijnen, dynamische decorwisselingen en intense muziek creëert Twarkowski een filmische beleving die de toeschouwer volledig betrekt.

 

Het stuk begint in de jaren zestig, belicht de laatste jaren van Rothko’s leven en eindigt bij moderne vormen van digitale en cryptokunst. Op grote schermen zijn live-beelden te zien, gefilmd door camera-operators die rond de acteurs bewegen en video's die fungeren als trompe-l'œil.


Het decor — een imitatie van het restaurant van Mr. Chow, het hoofdkwartier van de artistieke elite in New York in de jaren tachtig — fungeert als katalysator. Het Chinese restaurant speelt ook nog een andere rol: de uitbaters, stille toeschouwers van dit verhaal, komen uit een culturele traditie die dus niet hetzelfde denkt over origineel en kopie. 

 

De opzettelijk verkeerde spelling in de titel is een bewuste knipoog naar de bloeiende handel in imitaties van bekende merknamen zoals 'Adibas' en 'Dolce Banana'. Deze praktijk, 'shanzhai', verspreidde zich door heel China en werd toegepast op duizenden producten. 

 

Gaat ROHTKO over de mythe van authenticiteit? Wil het de betekenis van kunst vinden? De esthetiek van Rothko’s schilderijen verkennen? Het antwoord op al deze vragen is: ja. Wanneer blijkt dat de herkomst nep is, wordt dan ook het gevoel dat het werk oproept ongeldig? Als de waarde van het schilderij daalt, wat zegt dat dan over het systeem dat die waarde bepaalt? De makers dagen het publiek uit om na te denken over de essentie van kunst en de rol daarvan in ons leven.


ROHTKO was voor het eerst te zien in 2022 in het Dailes Theater, Riga, Letland.

Lees minder

data

wo 25 juni 19:00

do 26 juni 19:00

vr 27 juni 19:00

za 28 juni 19:00

prijzen

  • standaard vanaf € 34
  • CJP/student/scholier € 15
  • HF Young € 25

informatie

  • Chinees, Engels, Lets, Pools boventiteling: Engels, Nederlands

  • 3 uur 55 minuten (met 1 pauze)

Let op:

deze voorstelling bevat hard geluid en stroboscopische effecten.

 

Ben je benieuwd naar het ontstaan van deze voorstelling? Bezoek dan om 18:15 de inleiding door schrijver Marian Donner (taal: Nederlands).

Termenlijst 


NFT – non-fungible token  

NFT - non-fungible tokens zijn ontworpen om eigenaarschap aan te tonen van immateriële zaken in virtual reality. Als twee dingen dezelfde functie hebben, zijn die 'fungibel', zoals bijvoorbeeld geld dat is. Twee verschillende euromunten zijn fungibel. Non-fungibiliteit betekent dat je een ding niet met een ander kunt vervangen, wat dat ene ding uniek maakt. Door de unieke NFT's kunnen digitale artiesten (tot dusver in likes gewaardeerd) hun werk ondertekenen en verkopen (memes, gifs, tweets en alle soorten digitaal werk dat nog steeds door iedereen gekopieerd kan worden). Zij behouden het auteursrecht en de reproductierechten. Je kunt het vergelijken met het verzamelen van fysieke kunst: iedereen kan een Rothko-afdruk kopen, maar slechts een enkeling kan het origineel bezitten.  

  

Blockchain   

Blockchain is een systeem om informatie te registreren op een manier die het moeilijk of onmogelijk maakt om informatie te veranderen, hacken of er anderszins mee te sjoemelen. In wezen is een blockchain een digitaal register van transacties dat over het hele netwerk van computersystemen wordt gekopieerd en gedistribueerd. Het is cryptografisch beveiligd en gedecentraliseerd. Op datastroom-niveau is blockchain transparant, maar tegelijkertijd stelt het gebruikers in staat anoniem te blijven. Door Blockchain is er een bewezen effectieve methode ontstaan om digitale valuta (cryptovaluta) te gebruiken - onafhankelijk van centrale banken en financiële instellingen.  

  

Provenance   

Provenance is een herkomstgeschiedenis van een kunstwerk dat een overzicht biedt van de eigenaars door de jaren, wat daarmee helpt de authenticiteit en waarde ervan vast te stellen. Bij NFT's heeft provenance de vorm van een blockchain - het maakt het mogelijk digitale artikelen te volgen en traceren, en hun authenticiteit en oorsprong na te gaan.  

  

Radical care 

Radical care (‘radicale zorg’) is een proces waarbij doelbewust relaties tussen mensen en niet-mensen of kunstmatige intelligentie worden gecreëerd. Dit resulteert in meer compassie, stimuleert het delen van sociaal kapitaal (en alle andere vormen van kapitaal) en bevordert intersectioneel bewustzijn. Het doel is om op een empathische manier ervaringen, behoeften en verlangens te tonen, om een gemeenschap te creëren gebaseerd op wederzijdse zorg. Het is erop gericht mensen bewust te maken van onze onderlinge afhankelijkheid; het behelst geven om hen die wij niet zijn.  

  

Daugavpils   

Daugavpils is een stad in zuidoostelijk Letland, gelegen aan de oever van de Daugava-rivier, die de stad haar naam geeft. Het is de op een na grootste stad in het land, na de hoofdstad Riga. Daugavpils is de geboorteplaats van kunstenaar Mark Rothko, waar ook het Mark Rothko Kunstcentrum zetelt. Mark Rothko werd in 1903 geboren in Daugavpils, en emigreerde op zijn tiende naar de Verenigde Staten.   

  

Shanzhai  

Letterlijk betekent shanzhai 'nep'. Het is een Chinees neologisme dat in eerste instantie verwijst naar nagemaakte merkproducten. Maar shanzhai past zich snel aan nieuwe omstandigheden aan, en benut de mogelijkheden die deze bieden om beter te worden. Deze producten zijn geïnspireerd door het origineel, maar wijken er dan van af, om vervolgens zelf te muteren in een nieuw origineel. Shanzhai ondermijnt de macht van het origineel, het gezag en expertise.  Het deconstrueert creatie in de zin van dingen 'ex nihilo' maken en kenmerkt zich door een speelse, anarchistische energie. 

  • ROHTKO

    Artūrs Pavlovs

  • ROHTKO

    Artūrs Pavlovs

  • ROHTKO

    Artūrs Pavlovs

  • ROHTKO

    Artūrs Pavlovs

  • ROHTKO

    Artūrs Pavlovs

  • ROHTKO

    Artūrs Pavlovs

Credits

regie Łukasz Twarkowski tekst Anka Herbut dramaturgie Anka Herbut toneelbeeld Fabien Lédé kostuumontwerp Svenja Gassen choreografie Paweł Sakowicz muziek Lubomir Grzelak video-ontwerp Jakub Lech lichtontwerp Eugenijus Sabaliauskas cast Juris Bartkevičs, Kaspars Dumburs, Ilze Ķuzule-Skrastiņa, Yan Huang, Andrzej Jakubczyk, Rēzija Kalniņa, Katarzyna Osipuk, Artūrs Skrastiņš, Mārtiņš Upenieks, Toms Veličko, Xiaochen Wang, Vita Vārpiņa productie Dailes Theatre Latvia internationale distributie & productie Vidas Bizunevicius (NewError) coproductie JK Opole Theatre co-organisatie Adam Mickiewicz Institute co-financiering Ministry of Culture and National Heritage of the Republic of Poland inleiding door Marian Donner

Deze voorstelling is mede mogelijk gemaakt door