Tijdens de voorbereidingen voor dit festival gaf ANOHNI te kennen dat ze graag speciale aandacht wilde besteden aan de relatie tussen kunstenaars en publiek. In plaats van dat kunstwerken alleen maar ‘consumptief’ worden ontvangen, wil ze diepere connecties tot stand brengen. Ze sprak de wens uit om de culturele waarde en het inzicht van oudere leden van de Nederlandse samenleving in te zetten, met name van oudere vrouwen met diverse achtergronden, die het leven in Nederland gedurende meerdere generaties hebben meegemaakt. Zo ontstond het project The Elders, geïnspireerd op traditionele en historische modellen voor de rol van ouderen in de samenleving, als opvoeders van de jongere generaties, als doorgevers van kennis en als bewaarders van diepgewortelde waarden en verhalen.
De interventies worden door de elders zelf samengesteld, bij een voorstelling waar zij affiniteit mee hebben. Zo’n gebaar duurt nooit langer dan enkele minuten en kan variëren van een gedicht of liedje, tot een toespraak, of tot een (retorische) vraag aan het publiek. In sommige gevallen zal dit vooraf zijn voorbereid, vaak ook gebeurt het live. In ieder geval is het bedoeld om de ervaring van de voorstelling - als een wederzijdse en kwetsbare uitwisseling tussen toeschouwers en kunstenaars – te versterken.
Elke interventie door een elder vindt plaats in nauwe samenspraak met de maker(s) van de betreffende voorstelling, die de elder immers ruimte moeten bieden. De elders maken om praktische en artistieke redenen niet bij álle festivalvoorstellingen hun opwachting.
De elders zijn in overleg met ANOHNI uitgenodigd door het team van het Holland Festival. Enkele mensen die zullen meewerken zijn: Winnie Sorgdrager (voormalige Nederlandse politica en jurist, Noraly Beyer (voormalig redacteur-nieuwslezer, theatermaker en -schrijver), Ernestine Comvalius (voormalig directeur Bijlmer Parktheater, schrijver, spreker) en Eddy de Clerq (dj en pionier van de Nederlandse dance-cultuur). Tijdens het festival zullen nog enkele namen bekend worden gemaakt.
Elder Ernestine Comvalius: ‘Ondanks dat ik zelf ouder ben, zijn het de oudere ouderen naar wie ik opkijk voor troost en advies.’
Associate artist ANOHNI:
‘Oudere mensen hebben vaak meer inzicht, vooral oudere vrouwen. In mijn leven zijn oudere femmes en oudere vrouwen mijn gids geweest. Veel vrouwen hebben een onderbenutte gave om dingen te verhelderen, gebruik makend van een evenwichtige combinatie van rationeel, intuïtief en empathisch handelen. (…) In westerse samenlevingen worden ouderen steeds meer weggestopt, hebben ze hun nut verloren. Maar het is juist hun leeftijd die ze bij uitstek waardevol maakt, want zij herinneren zich de grotere verhalen over wie we werkelijk zijn. Misschien herinneren ze zich dingen die hun grootouders vertelden. Die verhalen en mondelinge geschiedenissen zijn vensters naar diepere waarden; waarden die dateren van voor de virulente cultuur waarin de meesten van ons nu leven en die deze overstijgen. We kunnen veel leren door onze grootmoeders te vragen wat er vandaag werkelijk gaande is, door dingen in een bredere context te zien. Dus voel ik me verplicht om aandachtig naar de ouderen onder ons te luisteren, vooral naar de oudste vrouwelijke mensen.’
Terug naar pagina
The Elders
Op initiatief van associate artist ANOHNI begint een aantal voorstellingen tijdens deze festivaleditie met een kleine interventie in de vorm van een gedicht, persoonlijke bespiegeling of dialoog, gebracht door een 'elder.' Deze ’elders’ zijn oudere, en gerespecteerde personen uit de Nederlandse samenleving die op een ongedwongen, zelfgekozen manier hopen de band tussen kunstenaar en publiek te verdiepen, het publiek bewust te maken van zijn verantwoordelijkheid naar de kunstenaar, de urgentie van de voorstelling te bekrachtigen, en alle aanwezigen in het hier en nu van een uniek, gezamenlijk beleefd moment te plaatsen.