Ga naar de hoofdcontent

Ensemble d’Ondes de Montreal stelt zich ten doel meer bekendheid te geven aan de Ondes Martenot. Oorspronkelijk maakte het ensemble deel uit van een kamermuziekgroep onder leiding van Jean Laurendeau aan het conservatorium van Montreal. Het ensemble werd al spoedig een onafhankelijke groep en gaf vele concerten in Noord-Amerikaanse steden. Het ensemble trok de aandacht en Canadese komponisten begonnen werken voor het ensemble te schrijven. Behalve nieuwe werken speelt het ensemble ook transcripties van oude muziek op de Ondes Martenots.

Tijdens de eerste wereldoorlog was Maurice Martenot werkzaam als telegrafist in het leger - al bezig met het idee een instrument te ontwerpen dat in staat zou zijn menselijke gevoelens weer te geven. Na de oorlog begon Martenot met de realisatie van dit idee en in 1928 presenteerde hij het instrument - dat hij 'Ondes Musicales' noemde - in de Parijse opera.

Hij had onmiddellijk succes en componisten als Darius Milhaud, Maurice Ravel, André Jolivet, Olivier Messiaen, Rabidranath Tagare en Jacques Brel gingen - overtuigd van de mogelijkheden van de Ondes Musicales - werken voor dit instrument schrijven. Maurice Martenot hield zich voornamelijk bezig met het perfectioneren van het instrument, een proces dat zich heeft voortgezet tot op de dag van vandaag.

 

De 'Ondes Martenot' is nu voorzien van transistors en heeft een monodisch toetsenbord, waarmee het mogelijk is een zeer verfijnd vibrato te maken. Een ring-constructie om de vinger zorgt voor de glissando-effecten, een 'intensiteits-toets' regelt de nuances, articulaties en aanslag. Het instrument biedt een grote hoeveelheid timbremogelijkheden. Het puur elektronisch timbre, afkomstig van een versterkingsmembraan, vormt het basisgeluid en wordt het meest gebruikt. Drie andere fundamentele timbres ontstaan door resonantie, die veroorzaakt wordt door het elektrisch laden van niet-elektronische trillings-elementen, zoals gespannen snaren, gongs en veren. De Ondes Martenot is een monodisch instrument - zoals de menselijke stem en bijvoorbeeld een fluit - en heeft een omvang van 7 octaven.

Hoewel de 'Ondes Martenot' als voorganger van de synthesizer beschouwd kan worden, is het niet zo dat de synthesizer de Ondes Martenot kan vervangen: het instrument heeft zeer karakteristieke klankeigenschappen die het instrument uniek en onvervangbaar maken.

Credits

muziek Daniel Toussaint, Maurice Ravel, Richard Boucher, Tristan Murail, Olivier Messiaen, Micheline Coulombe-St. Marcoux, Claude Vivier uitvoering Ensemble d'Ondes de Montreal, Suzanne Binet-Audet, Johanne Goyette, Jean Laurendeau, Marie Bernard