Copyright informatie:Mikko Suutarinen
In deze wereldpremière brengt de Finse choreograaf Tero Saarinen (1964) een eerbetoon aan de delicate muziek van zijn landgenote Kaija Saariaho (1952–2023). Sopraan Raquel Camarinha, zes dansers van Tero Saarinen Company en negen musici van het Amsterdamse Asko|Schönberg brengen Saariaho’s levendige klankwereld op bijzondere en vernieuwende wijze tot leven.
Study for Life draait om het verlangen naar verbinding in een gefragmenteerde wereld. Vanuit een dystopisch en eenzaam landschap beweegt dit multidisciplinaire werk zich langzaam richting hoop, en nodigt het uit om af te stemmen op de stille, non-verbale signalen van het leven.
Het werk vermengt elementen van concert, geluidsinstallatie en dans tot één synesthetische ervaring. Het publiek zit rondom het podium in een 360-gradenopstelling. Dansers en musici delen dezelfde ruimte, en bewegen zich vloeiend door het veranderlijke licht dat de gelaagdheid van de muziek weerspiegelt.
De avond bevat vier vroege composities van Saariaho: Study for Life (1980), Petals (1988), Lichtbogen (1986), Attente en Parfum de l’instant (2002, uit Quatre Instants). Study for Life is een samenwerking met het Amsterdamse ensemble Asko|Schönberg. Het geluidsontwerp is van Tuomas Norvio, de scenografie van Fabiana Piccioli en Sander Loonen, en de kostuums van Erika Turunen.
data
di 24 juni 20:30
wo 25 juni 20:30
prijzen
- standaard incl. drankje vanaf € 37
- CJP/student/scholier incl. drankje € 17,75
informatie
-
Engels
-
1 uur 20 minuten
-
Let op:
kaarten in de zaal zijn ongeplaceerd. Het publiek zit in een 360-gradenopstelling rondom het podium.
deze voorstelling bevat flitsende lichten.
Inleiding om 19:45, waarbij journalist Frederike Berntsen de choreograaf Tero Saarinen interviewt (taal: Engels).
Als onderdeel van de voorstelling is op Foyerdeck 1 de inleidende geluidsinstallatie To Water van Tuomas Norvio. Deze geluidsinstallatie wordt ondersteund door Genelec.
Notitie van choreograaf Tero Saarinen
'Kaija Saariaho en ik hadden al jarenlang plannen voor een gezamenlijke creatie. In het voorjaar van 2023, op Kaija’s verzoek, werd besloten dat de muzikale boog van het werk zou worden opgebouwd rond haar eerste toneelcompositie Study for Life. Dit vroege werk is gebaseerd op het gedicht The Hollow Men (1925) van T.S. Eliot, dat met zijn thematiek van emotionele gevoelloosheid, vervreemding en anti-oorlogsboodschap ook nu, honderd jaar na publicatie, nog diep actueel is.
Het afstemmen op en gevoelig worden voor de non-verbale signalen van het leven is iets wat ons allen in dit project met elkaar verbindt. Door ruimte te geven aan nieuwe klanken en vormen, kunnen we onszelf verrijken met steeds meer kleur. Kaija gaf ons de kans om iets nieuws te horen, om geluiden op een andere manier te ervaren. Met Study for Life wilde ik op die uitnodiging ingaan.'
- Tero Saarinen
Over Kaija Saariaho
door Joep Stapel
Kaija Saariaho werd in 1952 geboren in Helsinki, waar ze grafisch ontwerp, piano, muziekwetenschap en later ook compositie studeerde. In 1980 vervolgde ze haar opleiding aan de Hochschule für Musik in Freiburg en in 1982 verhuisde ze naar Parijs, waar ze haar collega-componist en latere echtgenoot Jean-Baptiste Barrière ontmoette, met wie ze twee kinderen kreeg.
Saariaho werd aanvankelijk opgeleid binnen de kaders van het naoorlogse modernisme, waarin het serialisme van Pierre Boulez en Karlheinz Stockhausen de toon zette. Het voelde voor haar als een keurslijf. De uitweg vond Saariaho toen ze tijdens de zomercursussen in Darmstadt in 1980 in aanraking kwam met de muziek van de Franse ‘spectralisten’ Tristan Murail en Gérard Grisey. Zij zetten computers in om het boventonenspectrum van tonen te analyseren en gebruikten die analyses vervolgens als basis voor alle aspecten van hun composities.
Saariaho nam lessen aan het onderzoeksinstituut voor elektroakoestische muziek IRCAM in Parijs. Ze experimenteerde met musique concrète (muziek op basis van opnames van alledaagse geluiden die elektronisch bewerkt worden) en begon elektronica en akoestische instrumenten te combineren in live-settings. Met behulp van computeranalyse ontwikkelde ze technieken om grote klankmassa’s langzaam te laten transformeren, waarbij aspecten als klankkleur en dichtheid de boventoon voeren. Naar eigen zeggen had Saariaho een vorm van synesthesie: ze ‘zag’ muziek in termen van kleur, schaduwwerking en licht.
In 2000 componeerde Saariaho haar eerste opera, L’Amour de loin, op een libretto van de Libanees-Franse schrijver Amin Maalouf. Hij schreef ook de libretti voor haar andere opera’s, met uitzondering van de laatste, Innocence (2018), op een tekst van de Finse auteur Sofi Oksanen. Innocence, wereldwijd onthaald als een meesterwerk, beleefde zijn vanwege corona uitgestelde première in 2021 in het Festival van Aix-en-Provence en was in 2023 te zien bij De Nationale Opera in Amsterdam.
In Nederland kan haar werk sowieso op veel waardering rekenen. Nog in 2021 – na de afgelasting van het festival een jaar eerder – was Saariaho de centrale componist van nieuwemuziekfestival November Music.
-
Study for Life
Mikko Suutarinen
-
Study for Life - credit: Mikko-Suutarinen
Mikko Suutarinen
-
Study for Life - credit: Mikko-Suutarinen
Mikko Suutarinen
-
Study for Life - credit: Mikko-Suutarinen
Mikko Suutarinen
-
Study for Life - credit: Mikko-Suutarinen
Mikko Suutarinen
-
Study for Life - credit: Mikko-Suutarinen
Mikko Suutarinen
-
Study for Life - credit: Mikko-Suutarinen
Mikko Suutarinen
-
Tero Saarinen
Henni Hyvärinen
-
Study for Life
Maarit Kytöharju
-
Study for Life © Bart Grietens
Bart Grietens
-
Study for Life © Bart Grietens
Bart Grietens
-
Study for Life © Bart Grietens
Bart Grietens
