Ga naar de hoofdcontent
Let op:

in het weekend van 20-22 juni wordt 750 jaar Amsterdam gevierd op de ringweg A10. Hierdoor is het Muziekgebouw minder goed bereikbaar met de auto. meer informatie

Wereldpremière

Otemba - Daring Women

Misato Mochizuki, Jan van den Berg, Janine Brogt, New European Ensemble

Otemba – Daring Women is een muziektheatervoorstelling ter gelegenheid van Amsterdam 750, gecomponeerd door Misato Mochizuki. De voorstelling is gebaseerd op het schilderij Portret van Pieter Cnoll, Cornelia van Nijenrode, hun twee dochters Catharina en Hester, de tot slaaf gemaakte Surapati en een tot slaaf gemaakte vrouw (Batavia, 1665) van Jacob Coeman, dat in het Rijksmuseum hangt. In Otemba – Daring Women stapt Cornelia uit het schilderij en gaat in gesprek met de restaurator over koloniale verhoudingen, de vrouwelijke blik en autonomie.


De restauratie van het 17e-eeuwse doek met een koloniaal tafereel mondt uit in een nachtelijke ontmoeting tussen de Indonesische restaurator en de geportretteerde vrouw: de Japans-Nederlandse Cornelia van Nijenrode, echtgenote van Pieter Cnoll, een welgestelde opperkoopman in Batavia. Na zijn dood hertrouwt ze en spant als eerste vrouw in Nederland een rechtszaak aan over financiële zelfbeschikking wanneer ze wil scheiden van haar tweede echtgenoot. 

 

Het libretto van Otemba – Daring Women is van Janine Brogt en de voorstelling wordt geregisseerd door Jan van den Berg. De hoofdrollen worden vertolkt door solisten Ryoko Aoki, Bernadeta Astari en Michael Wilmering. Misato Mochizuki was eerder te horen bij het Holland Festival met L’heure bleue in 2013.


'Otemba' (ontembaar) is niet alleen de titel van de voorstelling, maar ook één van de meer dan honderdzestig woorden die het Japans heeft ontleend aan het Nederlands. Het verwijst naar opstandige vrouwen die zich niet onderwerpen en hun eigen gang gaan.


'In Otemba komen verschillende personages, uit verschillende tijden samen, die opkomen voor een nieuwe kijk op onze geschiedenis. Restaureren wordt ook wel 'management of change' genoemd, en deze restauratie geeft een vernieuwd, dekoloniserend perspectief op het verleden. Otemba komt tot leven.'

– Jan van den Berg



Mochizuki verbindt in haar muziek elementen uit verschillende muzikale tradities uit Japan en het westen. Met impressionistische en kleurrijke klanken als leidraad, ontstaat een nieuwe sfeer, een nieuw verhaal. 


De voorstelling verkent vragen over identiteit, de impact van de koloniale erfenis en toont vrouwen die hun eigen pad volgen, dwars door tijd, ruimte en sociale klasse.


In Otemba – Daring Women zingt elk personage in een stijl die past bij haar tijdperk en achtergrond. Mochizuki put uit haar ervaring als artist in residence bij IRCAM, het befaamde centrum voor hedendaagse muziek in Parijs. De zangers brengen hun eigen culturele bagage en unieke klankkleur in: Bernadeta Astari is een Indonesische, klassiek geschoolde sopraan en Ryoko Aoki combineert traditionele Japanse Noh-recitaties (utai) met eigentijdse muziek. 


De voorstelling is geïnspireerd op het opmerkelijke levensverhaal van de vrouw die staat afgebeeld op het doek: Cornelia van Nijenrode. Zij was de dochter van de Japanse vrouw Surishira en Cornelis van Nijenrode, een Nederlandse koopman in Hirado, de eerste VOC-handelspost in Japan. Cornelia trouwde op 23-jarige leeftijd met Pieter Cnoll. Vier jaar na het overlijden van Pieter Cnoll hertrouwde Cornelia met Joan Bitter, een rampzalige beslissing omdat Bitter voornamelijk geïnteresseerd was in Cornelia’s geld. Het huwelijk verslechterde snel en onherstelbaar. Cornelia vroeg, zeer ongebruikelijk in die tijd, een scheiding aan. Tot aan de Hoge Raad heeft ze geprocedeerd voor haar rechten in de eerste Nederlandse echtscheidingszaak waarin een vrouw haar handelingsbekwaamheid over eigen vermogen opeiste.    


Opmerkelijk genoeg staat ook de latere Indonesische vrijheidsstrijder Untung Surapati op het schilderij afgebeeld. De Republiek Indonesië eert hem sinds 1975, dertig jaar na het uitroepen van de Republika Indonesia, als nationale held. 


SYNOPSIS 

Cornelia van Nijenrode stapt uit haar lijst en haar eigen tijd om de 21e eeuw en een ander continent binnen te gaan. Daar ontmoet ze Kirana Diah, de Indonesische restaurator die aan het doek werkt. Kirana is aanvankelijk vooral geïnteresseerd in het schilderij vanwege Untung Surapati. Maar dan daagt Cornelia haar uit tot een nachtelijk gesprek over vrouwelijke ontembaarheid, hun kijk op zichzelf en de ander, over dekolonisering en zelfbeschikking. Want hoe kijk je over de eeuwen heen naar elkaars culturele realiteit? Het is een magisch moment in het restauratieproces: een eenmalig nachtelijk treffen, dwars door de beperkingen van tijd en ruimte; tussen schilderij en realiteit, tussen toen en nu, tussen Oost en West.    


De ontmoeting levert een confrontatie op tussen de personages en hun levensgeschiedenissen die radicaal van elkaar verschillen, maar ook verrassende overeenkomsten vertonen. Bij het gesprek is ook een ‘scanning robot’ aanwezig, kunstmatige intelligentie die als neutrale data-analist aanwezig zou moeten zijn, maar ook een eigen stem blijkt te hebben. 

Lees minder

data

do 19 juni 20:30

vr 20 juni 20:30

za 21 juni 20:30

prijzen

  • standaard incl. drankje vanaf € 33,75
  • CJP/student/scholier incl. drankje € 17,75

informatie

  • Engels, Indonesisch, Japans boventiteling: Engels, Nederlands

  • 1 uur 20 minuten

Inleiding:

Ben je benieuwd naar het verhaal achter deze bijzondere opera? Bezoek om 19:45 de inleiding door librettist Janine Brogt.

gerelateerd

  • Bernadeta Astari, sopraan

    Viorica Cernica

  • Ryoko Aoki, Noh zanger

    Tadayuki Minamoto

  • Michael Wilmering, bariton

    Otto van den Toorn

  • Misato Mochizuki, componist

    Ayane Shindo

  • Jan van den Berg, regisseur

    DigiDaan Fotografie

  • Janine Brogt, librettist

    Judith van IJken

  • New European Ensemble

    Rob Overmeer

  • Lisa Konno, kunstenaar en ontwerper

    Hanna Hachula

  • Gé Wegman, lichtontwerper

    Ben van Duin

  • Otemba - Daring Women

    DigiDaan Fotografie

  • Kanako Abe - dirigent

    François Schmitt

Credits

muziek Misato Mochizuki libretto Janine Brogt artistieke leiding Jan van den Berg regie Jan van den Berg dirigent Kanako Abe kostuums Lisa Konno licht Gé Wegman video Jasper Kayser choreografie Roshanak Morrowatian dramaturgie Janine Brogt zang Ryoko Aoki (Cornelia van Nijenrode), Bernadeta Astari (Kirana Diah), Michael Wilmering (Miro) ensemble New European Ensemble fluit Felicia van den End klarinet James Meldrum fagot Ximo Sanchis trompet Ryan Linham harp Ernestine Stoop, Astrid Haring slagwerk Pepe Garcia viool Rada Ovcharova cello Willem Stam repetitor Henry Kelder scanning robot Merijn Versnel kunstkist Studio Uku (Vos) zakelijke leiding Onno Ephraim assistent zakelijke leiding Giulia Casarola, Ellen van der Sar uitvoerend producent Marieke Schiphorst artistiek directeur Emlyn Stam producent ensemble Ryanne Hofman productiemedewerker Laura Soeters marketing en publiciteit Pieter Hunfeld, Gabriella Kourieh fotografie Daan van Eijndhoven Nederlandse vertaling Erik Borgman coproductie Theater Adhoc, New European Ensemble, Holland Festival met steun van Marinus Plantema Foundation, Fonds Podiumkunsten, Stichting Ammodo, Isaac Alfred Ailion Foundation, Amsterdams Fonds voor de Kunst, Stichting Berg & van Dalen, Rabo ClubSupport inleiding door Janine Brogt

Deze voorstelling is mede mogelijk gemaakt door

meer in dit genre